به گزارش نفت آرا،بازدید اخیر سرلشکر سید رحیم صفوی، مشاور عالی فرمانده کل قوا، از مجتمع پتروشیمی مارون اگرچه با تمجیدهای فراوان همراه بود، اما خالی از ارزیابی‌های کارشناسی و داده‌محور بود. این گزارش تلاش دارد تا با نگاهی نقادانه، ابعاد واقعی چنین بازدیدهایی را در نسبت با توسعه صنعتی و اقتصادی کشور بررسی کند.
۱. جنبه تبلیغاتی و نمادین بازدید
بازدید مقام‌های نظامی ارشد از مراکز صنعتی در ایران، بیشتر بار نمادین و تبلیغاتی دارد تا تخصصی. سرلشکر صفوی خود تصریح می‌کند که تخصصی در حوزه صنعت ندارد، با این حال از واژه‌هایی چون “معجزه” و “افتخار ملی” برای توصیف عملکرد پتروشیمی مارون استفاده می‌کند. این واژه‌ها، بیشتر حالت شعاری دارند تا تحلیلی.
نقد:
•  وقتی بازدیدکننده تخصص صنعتی ندارد، ارزیابی او از عملکرد فنی یا اقتصادی مجموعه نمی‌تواند معیار دقیقی باشد.
•استفاده از عبارات احساسی مانند «شادی قلب امام زمان» برای توصیف یک عملکرد اقتصادی، ممکن است در فضای حرفه‌ای و کارشناسی موجب تردید یا انتقاد شود، زیرا سنجش موفقیت باید مبتنی بر داده‌های واقعی، سودآوری، بهره‌وری و شاخص‌های عملکرد باشد.
۲. ارتباط صنعت و امنیت ملی
سرلشکر صفوی در صحبت‌هایش تأکید می‌کند که این صنعت در راستای قدرت، امنیت و اقتصاد ملی حرکت کرده است.
نقد:
• گرچه صنایع بزرگ مانند پتروشیمی‌ها می‌توانند در امنیت اقتصادی کشور مؤثر باشند، اما پیوند دادن مستقیم آن‌ها با «امنیت ملی» در غیاب داده‌های مشخص، می‌تواند مصداق استفاده ابزاری از گفتمان امنیتی برای تقویت مشروعیت اقتصادی یک مجموعه باشد.
•بهتر بود اگر به صورت دقیق‌تری به نقش این صنعت در کاهش وابستگی کشور، توسعه صادرات، و کاهش اثر تحریم‌ها اشاره می‌شد.
۳. جوانگرایی
صفوی از جوانگرایی در پتروشیمی مارون تمجید کرد و آن را یکی از رموز موفقیت دانست.
نقد:
• اگرچه جوانگرایی موضوع مثبتی است، اما صرف بیان آن بدون ارائه نمونه‌های مشخص از تصمیم‌گیری، مدیریت یا نوآوری جوانان در این مجموعه، بار محتوایی چندانی ندارد.
•باز هم این گزاره بیشتر شعاری به‌نظر می‌رسد تا تحلیلی.
۴. غیبت نگاه انتقادی یا چالشی
در بازدیدهای رسمی، معمولاً جنبه‌های چالشی یا مشکلات پنهان می‌مانند یا مطرح نمی‌شوند. در این گزارش نیز هیچ اشاره‌ای به مسائل زیست‌محیطی، مشکلات منابع انسانی، یا چالش‌های اقتصادی موجود در صنعت پتروشیمی نشده است.
نقد:
• یک بازدید حرفه‌ای و مؤثر می‌تواند شامل گفت‌وگو با کارکنان، بررسی مسائل زیست‌محیطی، پرسش از شاخص‌های بهره‌وری یا عملکرد مالی باشد. هیچ نشانی از این مسائل در گزارش بازدید وجود ندارد.
جمع‌بندی:
بازدید سرلشکر صفوی از پتروشیمی مارون، بیشتر دارای بار سیاسی–تبلیغاتی است تا محتوای کارشناسی. با وجود ارج نهادن به تلاش‌های کارکنان این مجتمع، برای افزایش اثربخشی این‌گونه بازدیدها، لازم است گفت‌وگوهای فنی، تحلیل‌های عملکردی، و نقدهای سازنده نیز در کنار تحسین‌های شعاری گنجانده شوند.